Kömür madenlerinde kimyasal risk faktörleri nelerdir?

Kömür Madenlerinde Kimyasal Risk Faktörleri

1. Metan Gazı (CH₄)

• Kaynak: Kömür damarları ve çevresindeki formasyonlardan doğal olarak salınır.

• Risk: Aşırı biriktiğinde patlayıcıdır. Havadaki %5-15 arası konsantrasyonu patlama riskini maksimuma çıkarır.

• Kontrol: Havalandırma sistemleri, gaz dedektörleri, düzenli izleme.

2. Karbondioksit (CO₂) ve Karbonmonoksit (CO)

• Kaynak: Patlamalar, yangınlar veya ekipmanlardan çıkan egzoz gazları.

• Risk:

• CO: Kokusuz, renksiz, zehirli. Düşük dozda bile zehirlenme ve ölüme yol açabilir.

• CO₂: Yüksek konsantrasyonda boğucu etki yapar.

• Kontrol: Gaz ölçüm cihazları, kapalı alanlarda çalışma prosedürleri, solunum ekipmanları.

3. Toz (Kömür Tozu)

• Kaynak: Delme, kırma, taşıma işlemleri.

• Risk:

• Solunumla alındığında pnömokonyoz (kara akciğer hastalığı) başta olmak üzere akciğer hastalıkları.

• Havada yoğunlaştığında patlayıcı toz bulutu oluşturabilir.

• Kontrol: Toz bastırıcı sistemler, havalandırma, kişisel koruyucu donanımlar (maske, filtre).

4. Madencilikte Kullanılan Kimyasallar

• Kaynak: Patlayıcılar (amonyum nitrat, TNT), yağlayıcılar, hidrolik sıvılar, temizlik kimyasalları.

• Risk:

• Deri ve gözle temas, buharlarının solunmasıyla irritasyon, toksik etki.

• Yanıcı ve patlayıcı olabilirler.

• Kontrol: MSDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) takibi, kimyasal depolama kurallarına uyum, uygun KKD kullanımı.

5. Asit ve Baz Kalıntıları (Bakım-Kimyasalları Kaynaklı)

• Kaynak: Ekipman temizliği, bakım çözümleri.

• Risk: Ciltte yanık, göz hasarı, solunum tahrişi.

• Kontrol: Nötralizasyon prosedürleri, eldiven, gözlük gibi koruyucu ekipman kullanımı.